4,5 milyar yıldır gezegenimiz varlığını sürdürüyor ve gelecekte herhangi bir olay yaşanmadıkça bu durum devam edecek gibi. Bu içeriğimizde gezegenimizi şekillendiren evrim sıçramalarından asteroit çarpmalarına kadar Dünya tarihinin en önemli kilometre taşları bulunuyor.

4,5 Milyar yıl önce Dünya, genç Güneş’in etrafını saran toz ve taş bulutlarından meydana gelmiştir. Bu taşların bazılarının çarpışması sonucu Dünya yavaş yavaş şekillenmeye başlamıştı. Oluşan çekim kuvveti ile de çevresindeki diğer kayaları kendine çekerek oluşumunu tamamlamıştır. Ay da muhtemelen çok kısa bir süre sonra gezegen büyüklüğünde bir kaya parçasının Dünya’ya çarpmasıyla oluşan enkaz bulutundan meydana gelmiştir.

3,4 Milyar yıl önce Bütün yaşam yaşayabilmek için enerjiye ihtiyaç duyar ve yeryüzündeki yaşamın en büyük enerji kaynağı Güneş’tir. Bazı ilk mikroorganizmalar basit molekülleri şekere dönüştürmek için güneş ışığının enerjisini kullanabilecek şekilde evrilmişlerdir. Bu sürecin adı fotosentezdir. Fakat günümüz yeşil bitkilerinin aksine ilk fotosentez yapan organizmalar havaya oksijen üretmiyordu.

1,2 Milyar yıl önce? 1,8 milyar ile 800 milyon yıl arası fosil kayıtlarının sıkıcı olduğu bir dönemdi ve bu döneme “Sıkıcı Milyar” deniliyor. Ama arka planda birçok şey gerçekleşiyordu. Bunlardan biri de seksin ilk defa bu zamanda evrilme olasılığıdır. Neden ve ne zaman gerçekleştiği kesin olmasa da bazı organizmalar basitçe ikiye bölünmeyi bırakıp daha karmaşık olan seksle üremeye başladılar. Fakat 1,2 milyar yıl önceye dayandığı kesin olan şey ise kırmızı alg fosillerinde seksle üreyen spor hücrelerinin bulunduğuydu.

535 Milyon yıl önce Hayvanların evrimi sonrası, evrimde iki büyük sıçrama yaşandı. Kambriyen Patlaması’nda günümüz hayvan gruplarının neredeyse tamamı onlarca milyon yıl içerisinde görülmeye başlandı. Sert kabuğu olan hayvanların kısmen daha iyi fosilleşmesi sebebiyle bu dönem, bir “patlama” görüntüsü veriyor olabilir. 489 milyon yıl önce Büyük Ordovisiyen Biyoçeşitlendirme Olayı döneminde, her hayvan grubu genişledi.

850-635 Milyon yıl önce Dünya, 200 milyon yıl içinde iki kere donmuştur. Buz tabakası kutuplardan ekvatora kadar çok geniş bir alanı kaplamış olabilir. İkinci Kartopu dönemi ilk karmaşık hayvanların evrimini tetiklemiş olabilir. İlk karmaşık organizmalardan olan Ediacaranlar bu dönemde ortaya çıktı.

3 Milyar yıl önce Bugün itibariyle Dünya’nın yüzeyinde birkaç düzine kaya levhası mevcuttur. Bazen bu levhalardan biri diğerinin altına sürüklenerek gezegenin erimiş çekirdeğinde yok olur. Bu süreç levha tektoniğidir ve yaklaşık 3 milyar yıl önce başladığı varsayılmaktadır. Levha tektoniğinin ilk meydana gelmesiyle Dünya’nın ilk kıtası olan “Ur” süperkıtası oluşmuştur.

2,4 Milyar yıl önce Dünya tarihinin ilk yarısında neredeyse havada hiç oksijen yoktu. Daha sonra günümüzdeki yeşil bitkiler gibi bazı bakteriler güneş ışığını kullanarak karbondioksit ve suyu, şekere dönüştürmeye başladı. Ve bunu yaparken atmosfere oksijen salımına başladılar ve bugünkü oksijen zengini olan atmosferimizi oluşturdular. Ama bu ilk oksijen salımı havadaki sera gazı etkisi yaratan metan gazının azalmasına yol açarak dünyanın “Kartopu Dünya” halini almasına sebep olmuş olabilir.

1 Milyar yıl önce? İlk kez, yaşam tek hücrelilerden oluşmuyordu. Günümüz hücreleri bir takım kurarak ağız, uzuvlar ve duyu organları gibi büyük organizmaları oluşturuyorlar. Bunun ne zaman gerçekleştiği kesin olmasa da büyük organizma fosillerinin geçmişi 2,1 milyar yıl önceye dayanıyor. Ama bunlar sadece bakteri kolonileri de olabilir. Organizmaların farklı grupları muhtemelen çok hücreliliğe birbirinden bağımsız evrildi ve bitkilerde bu işlem hayvanlardan önce gerçekleşti.

2-1 Milyar yıl önce İlk organizmalar, bugünkü bakterilere benzeyen basit hücrelerdi, ancak bazıları sonradan daha da karmaşıklaştı. Bu “ökaryotlar”, hücrelerinin içinde bir çok özel ekipman geliştirdiler. Ayrıca sosis biçimli mitokondri isimli nesneler yeni enerji kaynağı olarak kullanılmaya başlandı. Zamanında bağımsız yaşayan bir bakteri olan mitokondri, endosimbiyoz denilen bir süreçte soğurulmuştur. Gördüğünüz bütün hayvan ve bitkiler birer ökaryottur.

4-3,5 Milyar yıl önce Yaşamın tam olarak ne zaman başladığı kimse bilmemektedir. Teyit edilen en eski fosil ise 3,5 milyar yıl öncesine ait olan tek hücreli mikroorganizmalardır. Belki yaşam bundan önce de başlamış olabilir fakat büyük taşların hala yağmaya devam ettiği zamanlarda başlaması pek mümkün değil. Yaşam, deniz diplerindeki ılık alkali deliklerde, açık denizde veya karada başlamış olabilir. O yüzden ilk organizmaların neye benzediklerini bilmiyoruz.
Reblogged this on tabletkitabesi.
BeğenBeğen